Podsumowanie XXVII posiedzenia Sejmu

fot. Kancelaria Sejmu/Rafał Zambrzycki

Sejm podczas 27. posiedzenia (16, 17 i 30 marca) przyjął m.in. przepisy pozwalające na usprawnienie procesu szczepień przeciwko COVID-19 oraz ułatwiające dostęp do edukacji domowej. Posłowie rozpoczęli też prace nad ustawą wzmacniającą ochronę nabywców mieszkań i domów jednorodzinnych w relacjach z deweloperami oraz nad przepisami o przeniesieniu środków zgromadzonych przez przyszłych emerytów z OFE do IKE.

Uchwalone ustawy

Sejm uchwalił siedem ustaw, które następnie zostały przekazane do rozpatrzenia przez Senat.

Nowelizacja ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi pozwoli dodatkowo usprawnić prowadzony obecnie proces szczepień ochronnych przeciwko COVID-19. Dzięki zmianom prawo do kwalifikowania do szczepień oprócz lekarzy będą mogli uzyskać także przedstawiciele innych zawodów medycznych, np. pielęgniarki i położne. Istotą zmiany jest upoważnienie ministra

właściwego do spraw zdrowia do określenia w rozporządzeniu kwalifikacji wymaganych do przeprowadzania tego rodzaju badań. Usunięto natomiast ustawowy wymóg, by było to jedynie badanie lekarskie.

Ułatwienia w dostępie do edukacji domowej przewiduje nowelizacja Prawa oświatowego. Uczeń realizujący obowiązek szkolny w trybie edukacji domowej nie będzie musiał być przypisany do szkoły na terenie województwa, w którym mieszka. By rozpocząć nauczanie domowe nie będzie wymagana opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Kolejnym istotnym rozwiązaniem przyjętym przez Sejm jest nowelizacja ustawy o efektywności energetycznej. Ustawa wykonuje przepisy UE dot. wyznaczonych celów oszczędności energii do 2030 r. Dzięki uchwalonym przepisom możliwe będzie osiągnięcie wskazanego poziomu oszczędności za pomocą dodatkowych narzędzi sprzyjających podnoszeniu efektywności energetycznej. Służyć temu ma m.in. obowiązek zamontowania do 1 stycznia 2027 r. ciepłomierzy i wodomierzy zdalnego odczytu w budynkach wielolokalowych. Na dostawców ciepła i gazu nałożony zostanie obowiązek informowania odbiorcy o poziomie zużycia tych mediów w ciągu roku.

Nowelizacja ustaw regulujących przygotowanie i realizację kluczowych inwestycji w zakresie strategicznej infrastruktury energetycznej, czyli tzw. specustaw inwestycyjnych, pozwoli na znaczne skrócenie procedur administracyjnych. Zmiany podyktowane są doświadczeniami uzyskanymi w trakcie stosowania ustaw: o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu; o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych oraz o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w sektorze naftowym, a także koniecznością dostosowania tych aktów prawnych do nowych wyzwań i aktualnych przepisów.

Ważne dla pracowników socjalnych zmiany zawiera znowelizowana ustawa o pomocy społecznej. Przewiduje ona m.in. wzrost dodatków za pracę w terenie. Pozostałe zmiany dotyczą m.in. zmiany sposobu obliczania wysokości zasiłku okresowego dla osób samotnie gospodarujących, zniesienia odpłatności za usługi w ośrodkach wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi.

Nowelizacja ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw przedłuża okres na jaki wstrzymana jest sprzedaż tych nieruchomości o kolejne 5 lat, tj. do 30 kwietnia 2026 r. Obowiązujące od 2016 r. przepisy mają na celu uniemożliwienie spekulacji państwową ziemią i sprzedaż jej na cele inne niż produkcja rolna.

Dzięki zmianie w Prawie lotniczym możliwe będzie w dalszym ciągu świadczenie usług lotniczych w rodzaju lotów gaśniczych czy przeciwpożarowych także starszymi typami samolotów.

Stanowiska Senatu

Oprócz wspomnianej wyżej nowelizacji ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, posłowie rozpatrzyli stanowiska Senatu do dziewięciu ustaw uchwalonych podczas 26. posiedzenia Sejmu.

Sejm zgodził się na poprawki do nowelizacji ustawy o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 r. Senat uznał m.in., że zaproponowana przez Sejm korekta zasad wynagradzania rachmistrzów spisowych nie jest uzasadniona. Posłowie opowiedzieli się także za zmianami dotyczącymi terminów rozpowszechniania audycji popularyzujących spis. Będą one nadawane od 1 maja 2021 r. aż do zakończenia spisu.

Posłowie przyjęli także poprawkę Senatu do nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym, jeszcze bardziej niż w pierwotnej wersji wydłużającą termin wnoszenia skarg nadzwyczajnych od prawomocnych orzeczeń zapadłych po wejściu w życie konstytucji z 1997 r.

Sejm poparł część poprawek do nowelizacji Prawa o ruchu drogowym, regulującej sposób poruszania się hulajnogami elektrycznymi i podobnymi pojazdami i urządzeniami.

Izba przyjęła też część zaproponowanych przez Senat zmian w nowelizacji ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych.

Spośród poprawek do nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym i niektórych innych ustaw, Sejm poparł m.in. zmianę odraczająca powstanie obowiązku podatkowego dla producentów tzw. kamperów.

Sejm przyjął także poprawki Senatu o charakterze redakcyjnym, doprecyzowującym lub legislacyjnym do ustaw: o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw; Prawa celnego; o zmianie ustawy o transporcie kolejowym; o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw.

I czytania

Izba rozpoczęła prace nad rządowym projektem ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz o Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. Projekt powstał w wyniku analizy funkcjonowania przepisów obecnie obowiązującej ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego. Jak wynika z uzasadnienia do projektu, prawne problemy w stosowaniu obecnych przepisów mogą stanowić przeszkodę dla efektywnej ochrony nabywców w relacjach z deweloperem. Celem nowej ustawy jest zatem przede wszystkim poprawa skuteczności ochrony nabywców lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego. Jednym z istotniejszych rozwiązań temu służących jest utworzenie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego. Każdy deweloper rozpoczynający sprzedaż nieruchomości, będzie musiał odprowadzić na niego składkę odpisywaną od wpłat dokonywanych przez nabywców na mieszkaniowy rachunek powierniczy. Sejm skierował projekt do dalszych prac w Komisji Infrastruktury, z zaleceniem zasięgnięcia opinii Komisji Finansów Publicznych.

Sejm rozpoczął także prace nad rządowym projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne. Projekt przewiduje zakończenie działalności otwartych funduszy emerytalnych (OFE) i przeniesienie zgromadzonych środków na indywidualne konta emerytalne (IKE). Każdy uczestnik OFE będzie mógł pozostawić zgromadzone środki w IKE, z możliwością ich zasilania, bądź złożyć deklarację o przeniesieniu środków do pierwszego filaru (tj ZUS). Emerytury wypłacane w przyszłości z ZUS będą opodatkowane podatkiem dochodowym, natomiast wypłaty z IKE po osiągnięciu wieku emerytalnego będą zwolnione z podatku, stąd dla zachowania równowagi zostaną one objęte jednorazową zryczałtowaną opłatą w wysokości 15 proc. wartości środków w OFE. Środki w IKE będą prywatnymi środkami Polaków. Izba skierowała po I czytaniu projekt do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

Podczas 27. posiedzenia odbyło się też I czytanie obywatelskiego projektu „Tak dla rodziny, nie dla gender”, dotyczący wyrażenia zgody na wypowiedzenie przez Prezydenta RP Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, sporządzonej w Stambule 11 maja 2011 r. oraz utworzenia Zespołu do spraw opracowania założeń międzynarodowej konwencji o prawach rodziny. Sejm zdecydował o kontynuacji prac nad projektem w komisjach: Spraw Zagranicznych oraz Sprawiedliwości i Praw Człowieka.

II czytanie

Sejm przeprowadził II czytanie rządowego projektu nowelizacji ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, zakładającego dostosowanie polskich przepisów do prawa UE w zakresie funkcjonowania systemu inteligentnego opomiarowania w sektorze elektroenergetycznym. Posłowie skierowali projekt ponownie do Komisji ds. Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu przedstawienia poprawionego sprawozdania.

Informacja bieżąca i pytania w sprawach bieżących

Posłowie zapoznali się z informacją bieżącą na temat prac nad Krajowym Planem Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz dotychczasowych konsultacji społecznych w tym zakresie. Jak zapewnił wiceminister funduszy i polityki regionalnej Waldemar Buda, po zakończeniu konsultacji nad KPO powstanie raport, a najistotniejsze uwagi zgłoszone do jego projektu zostaną uwzględnione. Wiceminister dodał, że chociaż program z godnie z regulacjami unijnymi ma być zarządzany centralnie, to jego beneficjentami będą samorządy.

Przedstawiciele rządu odpowiadali także na pytania ws. bieżących. Posłów interesowały m.in. zaangażowanie Wojsk Obrony Terytorialnej w proces szczepień przeciwko COVID-19, wycinka drzew w Puszczy Białowieskiej oraz rozwiązania zawarte w rządowej strategii leczenia chorób rzadkich.

Informacja nt. obecnej sytuacji w służbie zdrowia oraz możliwości udzielania zaplanowanych wcześniej świadczeń zdrowotnych

Adam Niedzielski, minister zdrowia, przedstawił w imieniu Premiera informację nt. sytuacji w służbie zdrowia oraz możliwości udzielania zaplanowanych wcześniej świadczeń zdrowotnych. Według przewidywań szefa resortu, w związku z nadejściem trzeciej fali zakażeń wirusem powodującym COVID-19, najbliższe tygodnie będą w opiece zdrowotnej szczególnie trudne. Jak zapewnił, wydane niedawno przez Narodowy Fundusz Zdrowia zalecenie ograniczenia lub zawieszenia planowych świadczeń nie dotyczy zabiegów doraźnych i onkologicznych. Sejm w głosowaniu przyjął informację do wiadomości.

Pozostałe punkty porządku obrad

Sejm zapoznał się z informacją o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2019 r. wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka oraz Komisji Ustawodawczej.

Posłowie wysłuchali także sprawozdań Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2018 r. i w 2019 r. wraz ze stanowiskami Rady Ochrony Pracy i Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.

Pozostałe decyzje Izby

Sejm przyjął przez aklamację uchwały okolicznościowe ws. upamiętnienia 100. rocznicy uchwalenia konstytucji marcowej, 40. rocznicy Wydarzeń Bydgoskiego Marca, oraz ws. prześladowania Polaków na Białorusi.

Izba w głosowaniu podjęła uchwałę w sprawie upamiętnienia księdza Franciszka Blachnickiego w 100. rocznicę urodzin, przyjęła także do wiadomości przedstawione na 26. posiedzeniu informacje Prezesa Rady Ministrów w sprawie stanu przygotowań do możliwej fali powodziowej w Polsce oraz Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu nt. procedury przyznawania rekompensat w ramach Funduszu Wsparcia Kultury, a także sprawozdania Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2018 i 2019 r.

Posłowie podjęli też decyzję ws. zmian w składach osobowych komisji sejmowych.

Ślubowanie poselskie

Pierwszego dnia obrad ślubowanie poselskie złożył poseł Łukasz Mejza. W Sejmie zastąpił on zmarłą niedawno poseł Jolantę Fedak.