Podsumowanie XXI posiedzenia Sejmu

fot. Kancelaria Sejmu/Łukasz Błasikiewicz

Sejm podczas 21. posiedzenia (18 - 28 listopada) uchwalił 19 ustaw, przyjął 14 uchwał, rozpatrzył też stanowiska Senatu do czterech ustaw. Wśród decyzji Izby znalazły się m.in. tarcza 6.0, czyli ustawa zawierająca instrumenty wsparcia dla branż poszkodowanych w wyniku drugiej fali COVID-19, rozszerzenie programu rozbudowy infrastruktury drogowej oraz pakiet "Slim VAT". Do posłów zwrócił się też premier Mateusz Morawiecki, informując Izbę o polskim stanowisku wobec przyjmowanego właśnie budżetu UE. Sejm ustanowił także patronów roku 2021.  

Ustawy uchwalone przez Sejm

Druga fala pandemii COVID-19 spowodowała konieczność wprowadzenia środków bezpieczeństwa, polegających m.in., na wyłączeniu działalności w sektorze handlu i usług. Dzięki tzw. tarczy branżowej, czyli nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw możliwe będzie dodatkowe wsparcie dla przedsiębiorców,

którzy ponoszą w ich wyniku straty – są wśród nich frmy działające w branżach gastronomicznej, kulturalno-rozrywkowej, fitness, a także sprzedawcy detaliczni. Według szacunków rządu z pomocy o wartości 1,8 mld zł skorzysta ok. 200 tys. firm.  

W kolejnej nowelizacji powyższej ustawy posłowie m.in. umożliwili wykonywanie pracy zdalnej pracownikom przebywającym w izolacji z powodu zakażenia koronawirusem, którzy nie mają objawów chorobowych lub infekcję przechodzą łagodnie. Wprowadzenie dodatkowej niedzieli handlowej 6 grudnia spowoduje, że zakupy w okresie przedświątecznym będą bezpieczniejsze dzięki rozłożeniu ruchu klientów na większą liczbę dni.  

W czasie walki z COVID-19 pielęgniarki, położne, ratownicy medyczni i lekarze spoza UE będą przyjmowani do pracy na uproszczonych zasadach dzięki przyjęciu przez Sejm ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia w okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii kadr medycznych.

Do końca 2025 r. zakładający lotniska, zarządzający nimi oraz Polska Agencji Żeglugi Powietrznej będą mogli korzystać z rozwiązań specustawy lotniskowej. Rozwiązania przyjęte w nowelizacji ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego, pomoże branży lotniczej powrócić do równowagi po kryzysie wywołanym skutkami pandemii.

Dzięki nowelizacji ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych na budowę i remonty infrastruktury drogowej trafią dodatkowe 3 mld zł. Sejm zdecydował o rozszerzeniu rządowego wsparcia dla rozbudowy infrastruktury drogowej. Z Funduszu dofinansowane będą także obwodnice w ciągu dróg wojewódzkich, oraz budowa i remonty dróg w największych miastach. Fundusz będzie działać pod nową nazwą - Rządowy Fundusz Rozwoju Dróg.

Sejm przyjął pakiet zmian w przepisach podatkowych – przede wszystkim w ustawie o podatku od towarów i usług. Jego najistotniejszą częścią są rozwiązania składające się na tzw. slim VAT, czyli zmiany upraszczające fakturowanie, wprowadzające ułatwienia dla eksporterów, możłiwość korzystania z jednego kursu walut przy rozliczaniu podatków VAT i dochodowego, a także przynoszące szereg korzyści finansowych (wydłużenie terminu do odliczenia VAT na bieżąco do czterech okresów rozliczeniowych, likwidacja zakazu odliczenia VAT dla podatników nabywających usługi noclegowe w celu ich odsprzedaży, zwiększenie limitu na prezenty o małej wartości).

Dostosowanie przepisów ustawowych do aktualnej struktury Rady Ministrów jest celem nowelizacji ustawy o działach administracji rządowej. W wyniku zmian w ustawie powstaną nowe działy: geologia, leśnictwo i łowiectwo, a także centrum administracyjne rządu. Cześć obowiązków dotychczasowego Ministerstwa Sportu przejmie Narodowe Centrum Sportu.  

Pomocą dla gmin będą korzystniejsze zasady rozliczania się z recyklingu odpadów w 2020 r. Dzięki nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która przedłuża obowiązujące dotychczas zasady, jednostki samorządu terytorialnego łatwiej osiągną wymagane limity zagospodarowania odpadów.  

Sejm znowelizował także Kartę Nauczyciela. Zmiana dotyczy zasad postępowania dyscyplinarnego wobec nauczycieli i jest odpowiedzią na postulaty środowiska.  

Zmiana w ustawie o paszach przedłuża czas, w którym dozwolone jest stosowanie w karmieniu zwierząt pasz zawierających GMO. Obecnie nie jest możliwe całkowite wyeliminowanie białka zawartego w modyfikowanej genetycznie soi, będącej podstawą stosowanych w rolnictwie pasz.

Posłowie przyjęli dostosowującą do prawa UE nowelizację ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych. Zapewnia ona m.in. proporcjonalny, uzasadniony i niedyskryminujący charakter zasad dostępu do zawodów regulowanych i działalności regulowanych oraz kryteria ich oceny. Dzięki temu wymogi obowiązujące w państwach UE będą porównywalne.    

Nowelizacja ustawy o zwalczaniu dopingu w sporcie dostosowuje polskie przepisy do aktualnej wersji Światowego Kodeksu Antydopingowego oraz standardów międzynarodowych.

Zmiana ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane dostosowuje przepisy do wchodzącego w życie od stycznia 2021 r. nowego Prawa zamówień publicznych.

Samorządy uzyskają prawo do wprowadzania ograniczeń w ruchu pojazdów o nacisku na oś napędową do 11,5 tony po drogach publicznych. Dotychczasowy system udzielania zezwoleń na przejazd tego rodzaju pojazdów został zakwestionowany przez Trybunał Sprawiedliwości UE, w wyniku czego przestały obowiązywać jakiekolwiek ograniczenia w ruchu ciężkich pojazdów.

Nowelizacja ustawy o dotacji przeznaczonej dla niektórych podmiotów pozwoli przedłużyć do końca 2027 r. możliwość finansowania z budżetu m.in. prac zabezpieczających w zabytkowych kopalniach soli Bochnia i Wieliczka, dawnej kopalni siarki Machów oraz w muzeum górniczym w Zabrzu.

Nowelizacja ustawy o Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie przewiduje modyfikację zasad finansowania tej uczelni.

Posłowie zdecydowali też o zmianie nazw uczelni wyższych: Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu będzie nosił imię Magdaleny Abakanowicz, a Akademia Muzyczna w Krakowie - Krzysztofa Pendereckiego.  

Jak co roku Sejm uchwalił także tzw. ustawę okołobudżetową, czyli ustawę o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na 2021 r.

Stanowiska Senatu

Sejm rozpatrzył stanowiska Senatu do czterech ustaw. Posłowie uwzględnili część poprawek do ustawy o doręczeniach elektronicznych, do nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wprowadzającej tzw. estoński CIT, oraz do nowelizacji ustaw o podatkach PIT, CIT i ryczałcie, której celem jest uszczelnienie systemu podatkowego, obrona przed transferem pieniędzy do tzw. rajów podatkowych oraz objęcie podatkiem dochodowym od osób prawnych także spółek komandytowych. Sejm nie podzielił stanowiska Senatu, który odrzucił nowelizację ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19.  

I czytania na posiedzeniu Sejmu

Posłowie podczas 21. posiedzenia Sejmu rozpoczęli prace legislacyjne nad dwiema ustawami.

Projekt nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym przewiduje uproszczenie zasad monitorowania dostaw wyrobów akcyzowych zwolnionych od akcyzy (paliw lotniczych, paliw żeglugowych oraz gazu LPG) na podstawie elektronicznego dokumentu dostawy. Sejm zdecydował o przekazaniu projektu do Komisji Finansów Publicznych.

Dzięki nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego możliwe będzie wydawanie zaświadczeń z Krajowego Rejestru Karnego i zaświadczeń wydawanych przez inne organy administracji publicznej w postaci elektronicznej. Po I czytaniu Sejm skierował projekt do dalszych prac w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach.  

Uchwały Sejmu

Izba przyjęła 14 uchwał, w tym uchwałę wspierającą rząd w unijnych negocjacjach budżetowych, uchwały o ustanowieniu patronów roku 2021 oraz okolicznościowe uchwały rocznicowe.

W uchwale wspierającej działania Rady Ministrów w zakresie negocjacji budżetowych w UE posłowie wezwali rządy wszystkich państw członkowskich oraz organy Unii do powrotu do rozmów ws. budżetu na kolejne lata oraz do osiągnięcia porozumienia zgodnego z unijnymi traktatami oraz konkluzjami Rady Europejskiej z 17 – 21 lipca 2020 r.  Sejm zapowiedział też, że nie wyrazi zgody na „jakiekolwiek rozwiązania, które nie zapewnią państwom członkowskim UE gwarancji przestrzegania ich praw zapisanych w traktatach”. O działaniach rządu w trakcie negocjacji budżetowych mówił w swoim sejmowym wystąpieniu premier Mateusz Morawiecki.  

Patroni roku 2021

Decyzją Sejmu zbliżający się rok będzie miał sześciu patronów. Rok 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja będzie rokiem pierwszej polskiej ustawy zasadniczej. Patronami 2021 r. będą także: Cyprian Kamil Norwid, Tadeusz Różewicz, Stanisław Lem, Krzysztof Kamil Baczyński oraz kard. Stefan Wyszyński.

Informacje rządu o udziale Polski w pracach UE

Izba w drodze uchwał przyjęła do wiadomości informację Rady Ministrów o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w pracach UE w okresie lipiec – grudzień 2019 r. (prezydencja fińska) oraz styczeń – czerwiec 2020 r. (prezydencja chorwacka).

Pozostałe decyzje Izby

Sejm nie powołał Zuzanny Rudzińskiej Bluszcz na stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich, dokonał zmian w składzie komisji sejmowych oraz nie wyraził zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej posła Jacka Żalka na wniosek oskarżycieli prywatnych. Sejm przez aklamację uczcił 190. rocznicę wybuchu Powstania Listopadowego oraz 80. rocznicę mianowania pierwszych Delegatów rządu na kraj – Adolfa Bnińskiego i Cyryla Ratajskiego. Posłowie chwilą ciszy uczcili pamięć Jerzego Czepułkowskiego – posła III i IV kadencji.  

Ślubowanie poselskie

27 listopada ślubowanie złożył poseł Szymon Pogoda. Zastąpił on Adama Lipińskiego, którego mandat poselski wygasł w związku z objęciem stanowiska wiceprezesa Narodowego Banku Polskiego.

Informacja bieżąca i pytania w sprawach bieżących

Przedmiotem przedstawionej podczas 21. posiedzenia Sejmu informacji bieżącej były działania rządu w związku z przygotowaniem do drugiej fali epidemii koronawirusa oraz planowane działania i obostrzenia związane z funkcjonowaniem służby zdrowia i gospodarki w czasie epidemii. W imieniu rządu informację przedstawili wiceminister zdrowia Waldemar Kraska oraz wiceminister rozwoju, pracy i technologii Marek Niedużak.  

W bloku pytań w sprawach bieżących posłowie pytali m.in. o nowy model obsługi podatników w urzędach skarbowych, zaangażowania spółek Skarbu Państwa w walkę z COVID-19, wsparcie dla producentów chryzantem, którzy ucierpieli w wyniku zamknięcia cmentarzy od 31 października do 2 listopada oraz o import soi genetycznie modyfikowanej.